zondag - 15/07/1917

9° schrift, p.761-762
9° schrift, p.763-764
9° schrift, p.765-766
9° schrift, p.767-768
Afbeeldingen

1. veel obussen op Poperinge

“Zondag 15 Juli: Weeral gansch den nacht en den dag beschieting. 's Nachts een 10 tal bij M. Maurits Lebbe, dan in stad: huis We Vanwtberghe waar 3 soldaten gedood worden, huis Albert Denys, Ons Huis, Koeistraatje, We Baeckeroot enz.” (Baert, o.c.)

2. de evacuaties

Het gaat om de (verplichte) evacuaties van dorpen dichter bij het front, ter voorbereiding van het nakende geallieerde offensief.

“Zaterdag 14 Juli: Gansch de streek staat overhoop: Westvleteren, Crombeke, Stavele, 't moet al weg naar Frankrijk.” (Baert, o.c.)

“3 juli 1917: Oostvleteren is vermaand geworden om tegen den 12 den dezer daar weg te zijn. Ook Westvleteren, Crombeke en Stavele is dringend aangemaand zich bij tijds uit de voeten te maken. Iedereen is in bange verwachting van de dagen die komen zullen. Het schijnt dat de bondgenoten voornemens zijn den vijand hier, kost wat het kost, te verdrijven. Men is algemeen van gevoelen dat het wreed, verschrikkelijk gaan zal, wreeder dan alles wat tot nog toe is voorgegaan. O God, bescherm ons.

15 juli 1917: Zoo men zegt zullen alle bewoners van Oost- en Westvleteren, Crombeke en Stavele, behalve degenen welke er noodzakelijk moeten blijven, den 16, 17, 18 en 19 de met geweld worden weggevoerd, zoo ze dit niet goedschiks willen doen. De inwoners van Stavele hebben een schrijven aan den Koning verzonden behelzende dat zij niet zullen vertrekken, tenzij door het geweld van gendarmen gedwongen.” ( dagboeken Abdij St-Sixtus)

3. de hele linkerkant van de kasseiweg De Klijte-Dikkebus 

Op 13 mei 1916 was reeds het dorpscentrum van Dikkebus verplicht geëvacueerd. Nu wordt het te evacueren gebied dus fors uitgebreid met een strook ten noorden/westen van de huidide Dikkebusseweg, op de door Van Walleghem vermelde uitzonderingen na.

 

4. het VIIde Engelse Legerkorps

Een Corps was een tussenniveau in de commandostructuur van het Britse Leger. Het VIIde korps maakte deel uit van het 3rd Army en omvatte een viertal divisies.

Het te evacueren gebied gaat grosso modo om het gebied ten noorden van Hallebast.

 

5. naar Watou

Tegen de Franse grens gelegen hadden zowel gerecht als de arrondissementscommissaris onderdak gevonden in Watou.  

 

6. Later heb ik nooit een reden kunnen vinden

Dit is commentaar dat vanzelfsprekend later werd toegevoegd.

 

7. feest van de H. Donatus

Zie hier

 

8. de burgerlijke bevolking op Dikkebus bedraagt nu nog 215 inwoners

En dat voor een dorp dat er oorspronkelijk ca 1300 had. Van WAlleghem heeft al eerder het aantal inwoners vermeld: met name op 12 september 1916 en 20 mei 1917 had hij dat ook al gedaan.

 

9. bijgevolg mogen zij ook niet naar mijn mis komen 

De schuur van Cyriel Lamerant waar hij zijn tijdelijke kerk had ondergebracht ligt immers in het geëvacueerde gebied.

 

10. In het Veurne-Ambachtse zijn hele dorpen geëvacueerd

 Het toont het grootse karakter van de evacuaties.

 

11. zo handelen de Duitsers ook in het bezette deel.

Ook deze bittere opmerking is later toegevoegd.

 

12. in de loopgraven van Sainte-Adresse

Deze ironische opmerking van Van Walleghem verwijst naar het knusse en burgerlijke Sainte-Addresse, de voorstad van Le Havre waar de Belgische regering in ballingschap zich gevestigd had.


Foto 1: Sainte-Adresse als thuisadres van de Belgische regering

Foto 2: Ook nu nog wordt de herinnering aan de Belgische aanwezigheid in Sainte-Adresse er levendig gehouden

Foto 3: In 2015 wijdde de Franse post twee postzegels aan de Belgische regering in ballingschap

 

13. Slechts eenmaal is een minister op het front geweest

Ook andere ministers vertoonden zich op het front maar vanzelfsprekend ging het steeds om korte bezoeken aan relatief veilige sectoren.

 

16. Helleputte, minister van landbouw

Zie hier

Foto 4 : Georges (Joris) Helleputte

 

17. die niet meer naar de mis gaan uit verbittering

In tijden van beproeving zoals oorlog, verliezen nogal wat mensen hun geloof terwijl anderen er net troost in vinden.